Trang sức tầm sét (hay còn gọi là tằm sét, tầm xét, hoặc "tằm sét") của người dân tộc Tày không chỉ mang giá trị thẩm mỹ mà còn có những ý nghĩa và công dụng đặc biệt, chủ yếu mang tính tâm linh và văn hóa. Dưới đây là các tác dụng chính:
1. Trừ tà, tránh ma quỷ
-
Người Tày tin rằng trang sức tầm sét có khả năng xua đuổi tà ma, bảo vệ người đeo khỏi những thế lực xấu.
-
Thường được sử dụng cho trẻ nhỏ hoặc người yếu bóng vía.
2. Bảo vệ sức khỏe
-
Tầm sét được cho là có tác dụng giữ cho cơ thể khỏe mạnh, tránh được những bệnh tật lạ do "gió độc" hoặc "ma rừng ma rú" gây ra.
3. Thể hiện bản sắc dân tộc
-
Trang sức tầm sét là biểu tượng văn hóa truyền thống của người Tày, thể hiện sự gắn kết với tổ tiên, thiên nhiên và niềm tin tâm linh lâu đời.
4. Đồ vật hộ thân
-
Trong một số nghi lễ truyền thống, tầm sét được yểm bùa và trao cho người đeo như một bùa hộ mệnh.
5. Trang trí và thể hiện vị thế
-
Ngoài công dụng tâm linh, nó còn là trang sức đẹp, thường làm bằng bạc và được chạm khắc tinh xảo, biểu thị sự giàu có hoặc địa vị trong cộng đồng.